Yunanıstanda Distant və Qiyabi Təhsil : Proqramlar – ƏN SON 2025
Yunanıstan Avropa təhsil məkanında daim yenilikçi yanaşmaları ilə seçilən ölkələrdən biri kimi tanınır. Burada təhsil sisteminin klassik ənənələr üzərində qurulması ilə yanaşı, müasir çağırışlara çevik cavab verilməsi, tələbələr üçün yeni imkanların yaradılması ölkədə distant və qiyabi təhsilin inkişafına güclü təkan verib. Son illərdə texnologiyanın təhsil sahəsində yaratdığı yeniliklər, Yunanıstan universitetlərinin beynəlxalq təcrübəyə açıq olması və pandemiya dönəmində distant təhsilin zərurətə çevrilməsi burada distant və qiyabi təhsili əsas prioritetlərdən birinə çevirib. Yunanıstanda distant və qiyabi təhsil modelləri, tələbələrə istənilən yerdən və zaman dilimindən asılı olmayaraq, keyfiyyətli ali təhsil almaq imkanı təqdim edir. Bu sistemlər xüsusilə, işləyən şəxslər, xaricdə yaşayan yunan əsilli tələbələr və ya müəyyən səbəblərdən əyani təhsildə iştirak edə bilməyənlər üçün əlverişlidir.
Distant Təhsil Sistemi: Əsas Xüsusiyyətlər
Distant təhsil (distance learning) Yunanıstanda son illərdə həm dövlət, həm də özəl universitetlərdə sürətlə yayılmağa başlayıb. Distant təhsil proqramlarında dərslər əsasən onlayn platformalar üzərindən keçirilir, tədris materialları tələbələrə elektron şəkildə təqdim olunur və interaktiv müzakirələr təşkil edilir. Distant təhsilin əsas üstünlüyü tələbələrin coğrafi məhdudiyyət olmadan təhsil ala bilməsidir. Məsələn, Selanikdə yaşayan bir tələbə Afina Universitetinin distant magistr proqramında rahat şəkildə iştirak edə bilər.
Yunanıstanda distant təhsildə ən çox istifadə olunan platformalar arasında Moodle, Blackboard, MS Teams və Zoom kimi proqramlar xüsusi yer tutur. Tədris materialları müxtəlif formatlarda təqdim olunur: video mühazirələr, PDF və PPT fayllar, interaktiv testlər və virtual seminarlar. Eyni zamanda, distant təhsil proqramlarında kurs işləri, layihə tapşırıqları və imtahanlar da onlayn qaydada təşkil olunur. Distant təhsil alan tələbələr müəllimlərlə və digər kurs yoldaşları ilə aktiv əlaqə saxlayır, virtual müzakirələr və forumlarda iştirak edirlər.
Qiyabi Təhsil: Ənənəvi Sistem və Yeni İslahatlar
Qiyabi təhsil (external, correspondence education) Yunanıstanda daha çox işləyən və ya müəyyən səbəblərə görə daimi kampusda iştirak edə bilməyən şəxslər üçün nəzərdə tutulub. Bu sistemdə tədris prosesinin böyük hissəsi tələbənin müstəqil öyrənməsinə əsaslanır. Adətən, ildə bir neçə dəfə universitetə gəlmək və xüsusi təşkil olunan sessiyalarda iştirak etmək tələb olunur.
Qiyabi təhsil zamanı tələbələrə müstəqil tapşırıqlar, dərs materialları, oxu siyahıları təqdim olunur və semestr sonunda qiymətləndirmə ənənəvi qaydada, əksər hallarda universitetdə keçirilən imtahanlarla aparılır. Qiyabi təhsil proqramları əsasən klassik ixtisaslar üzrə təklif olunur: hüquq, biznes, pedaqogika, humanitar elmlər və s. Yunanıstanda bəzi universitetlər, xüsusilə Açıq Universitetlər, qiyabi təhsil sahəsində Avropada ən qabaqcıl modellərdən birini tətbiq edir.
Distant və Qiyabi Təhsilin Müqayisəsi
Cədvəl: Distant və Qiyabi Təhsil Arasındakı Fərqlər
| Xüsusiyyətlər | Distant Təhsil | Qiyabi Təhsil |
|---|---|---|
| Tədrisin təşkili | Tamamilə onlayn | Əsasən müstəqil, ildə bir neçə sessiya |
| Tədris materialları | Elektron, video, interaktiv | Yazılı, elektron |
| İmtahan və qiymətləndirmə | Onlayn və ya universitetdə | Əsasən universitetdə |
| Universitetlə əlaqə | Onlayn, daimi | Vaxtaşırı, əsasən sessiya zamanı |
| Qəbul qaydaları | Standart, bəzən xüsusi müsahibə | Standart və əlavə sənədlər |
| Əlçatanlıq | Yüksək, istənilən region | Orta, sessiyalarda iştirak vacib |
| İxtisas müxtəlifliyi | Daha geniş | Ənənəvi ixtisaslar |
Distant təhsil əsasən çevik və texnoloji cəhətdən zəngin olduğu halda, qiyabi təhsil daha çox ənənəvi, lakin zaman baxımından sərbəst modeldir.
Yunanıstanda Distant Təhsil Verən Universitetlər
Yunanıstanda distant və qiyabi təhsil sahəsində bir neçə universitet ön plandadır:
- Hellenic Open University – Yunanıstanın ən böyük və beynəlxalq akkreditasiyaya malik distant təhsil ocağıdır. Burada bakalavr və magistr proqramlarının böyük əksəriyyəti tam distant formatda həyata keçirilir.
- Athens University of Economics and Business – İqtisadiyyat və idarəetmə ixtisasları üzrə distant magistr proqramları təklif edir.
- Aristotle University of Thessaloniki – Müxtəlif fakültələrdə qiyabi təhsil imkanları mövcuddur.
- University of Piraeus – İKT və menecment sahəsində onlayn və qarışıq formatda proqramlar.
Proqramlar və İxtisaslar
Distant və qiyabi təhsil üzrə təklif olunan proqramlar müxtəlifdir. Hellenic Open University-də ən populyar proqramlara sosial elmlər, informasiya texnologiyaları, biznesin idarə olunması və pedaqogika aiddir. Qiyabi təhsil üzrə isə xüsusilə hüquq, psixologiya, iqtisadiyyat və klassik filologiya ixtisasları seçilir.
Distant və Qiyabi Proqramların Hissələrə Bölünməsi
- Bakalavr Proqramları: Hər iki modeldə tələbələrə həm fundamental biliklər, həm də peşə bacarıqları aşılanır. Distant modeldə daha çox interaktivlik və multimedia resursları üstünlük təşkil edir.
- Magistr Proqramları: Tədqiqat yönümlü və praktiki kurslar ön plandadır. Magistr tələbələri üçün layihə və onlayn konfranslar, qiyabi modeldə isə fərdi tədqiqat işləri mühüm rol oynayır.
- Sertifikat Proqramları: Qısa müddətli, peşəkar inkişaf və yeni ixtisaslara yiyələnmək istəyənlər üçün nəzərdə tutulub. Adətən, bu proqramlar tam onlayn olur.
Qəbul Qaydaları və Tələblər
Yunanıstan universitetlərinə distant və qiyabi təhsil üçün qəbul prosesi ixtisasdan və universitetdən asılı olaraq dəyişə bilər. Əsasən, tələbənin orta təhsil attestatı, motivasiya məktubu və dil biliyi (ingilis və ya yunan dili) haqqında sertifikat tələb olunur. Magistr və doktorantura səviyyəsində əlavə olaraq ixtisas üzrə iş təcrübəsi və ya elmi tədqiqat planı istənilə bilər. Bəzi proqramlarda onlayn müsahibə və ya test də keçirilir. Distant və qiyabi təhsil proqramlarında müraciət edənlərin akademik göstəriciləri ilə yanaşı, texnoloji biliklərə və müstəqil işləmə bacarıqlarına da üstünlük verilir. Universitetlər bəzi hallarda əlavə motivasiya müsahibələri təşkil edir və namizədin distant təhsil üçün uyğunluğunu qiymətləndirirlər. Qəbul zamanı həm yerli, həm də beynəlxalq tələbələr üçün xüsusi kvotalar ayrılır və bəzən təqaüd imkanları da mövcud olur. Tədris dili ingilis olan proqramlarda IELTS, TOEFL kimi beynəlxalq dil sertifikatlarının təqdim olunması tələb oluna bilər. Həmçinin, Yunanıstanda bəzi distant proqramlara il boyu qəbul açıq olur, digər ixtisaslarda isə qəbul yalnız müəyyən dövrlərdə aparılır.
Tədris Prosesi və Qiymətləndirmə
Distant və qiyabi təhsil proqramlarında dərslərin təşkili klassik əyani təhsildən fərqlənir. Distant təhsildə dərslər canlı və ya qeydə alınmış videokonfranslar şəklində təqdim olunur, interaktiv tapşırıqlar və forumlar vasitəsilə tələbələr müzakirələrdə iştirak edirlər. Qiymətləndirmə, adətən, onlayn testlər, kurs işləri, layihələr və yekun imtahanlardan ibarət olur. Qiyabi təhsil zamanı isə əsas qiymətləndirmə sessiya imtahanları ilə aparılır və tələbələr ilin sonuna yaxın universitetdə keçirilən imtahanlarda iştirak edirlər.
Texnoloji İnfrastruktur və Resurslar
Yunanıstan universitetləri distant və qiyabi təhsil üçün güclü texnoloji baza yaradıb. Müasir LMS (Learning Management System) platformaları, elektron kitabxanalar, interaktiv dərsliklər və virtual laboratoriyalar tələbələrin istifadəsindədir. Tələbələr onlayn kitabxanalardan istənilən vaxt resurs əldə edə, müəllimlərlə vaxtaşırı məsləhətləşmələr keçirə bilirlər.
Sosial və Karyera İmkanları
Distant və qiyabi təhsil alan tələbələrin sosial həyatı da nəzərə alınır. Universitetlər onlayn sosial tədbirlər, tələbə klubları, karyera məsləhət xidmətləri, virtual təcrübə proqramları təşkil edirlər. Distant və qiyabi təhsil modelində iştirak edənlərin əksəriyyəti işləyən və ya ailəli şəxslər olduğundan, proqramlar maksimum çeviklik və rahatlıq prinsipi ilə qurulur. Bütün bunlar həm peşəkar inkişaf, həm də fərdi bacarıqların formalaşmasında mühüm rol oynayır.
Statistika və Distant Təhsilin Dinamikası
Yunanıstanda distant və qiyabi təhsilə maraq hər il artır. 2024-cü il məlumatına görə, Hellenic Open University-də distant formatda təhsil alan tələbələrin sayı 40 minə yaxınlaşıb. Yunanıstan universitetlərinin rəsmi statistikası göstərir ki, son 5 ildə distant və qiyabi təhsil proqramlarının sayı 35%-dən çox artıb. Bu, həm dövlət, həm də özəl sektorun distant və qiyabi təhsilə verdiyi önəmin göstəricisidir.
Distant və Qiyabi Təhsilin Gələcəyi
Distant və qiyabi təhsilin gələcək inkişafında süni intellekt texnologiyalarının tətbiqi, adaptiv öyrənmə modelləri və beynəlxalq proqram mübadiləsi layihələri əsas istiqamətlər kimi göstərilir. Yunanıstan universitetləri bu sahədə Avropa və digər xarici universitetlərlə birgə proqramlar həyata keçirməklə, qlobal əmək bazarına inteqrasiyanı və təhsil səviyyəsinin yüksəldilməsini qarşıya məqsəd qoyur.
Yunanıstanda distant və qiyabi təhsil modelləri müasir dövrün çağırışlarına çevik reaksiya vermək, təhsilin əlçatanlığını artırmaq və fərdi inkişafı dəstəkləmək üçün yaradılmış dinamik sistemlərdir. Distant təhsilin texnoloji imkanları, qiyabi təhsilin isə sərbəst və ənənəvi yanaşmaları müxtəlif həyat tərzinə malik tələbələr üçün ideal həll yolu təqdim edir. Hər iki sistem peşəkar inkişaf, fərdi bacarıqların artırılması və beynəlxalq təcrübəyə çıxış baxımından Yunanıstanda təhsilin gələcək strategiyasında mühüm yer tutur.
