DİM Yolu ilə Qətərdə Təhsil: Qəbul Sistemi, Fakültələr-ƏN SON 2025

Azərbaycanlı gənclərin xaricdə, xüsusilə Qətərdə ali təhsil almağa marağı son illərdə hiss olunan şəkildə artıb. Qətər Yaxın Şərqin iqtisadi, elmi və təhsil mərkəzlərindən biri kimi tanınır və burada beynəlxalq səviyyədə tanınan universitetlər fəaliyyət göstərir. Azərbaycanlı abituriyentlər üçün bu ölkədə oxumaq istəyi həm keyfiyyətli təhsil, həm də qlobal karyera perspektivləri baxımından böyük üstünlükdür. DİM imtahanı nəticələri və beynəlxalq testlər (o cümlədən SAT) artıq bir çox Qətər universitetində qəbul zamanı ciddi şəkildə nəzərə alınır.var.

Qətərdə Ali Təhsil Sistemi və Universitet Seçimi

Qətərdə ali təhsil mühitinin əsasını beynəlxalq akkreditasiyalı universitetlər və fakültələr təşkil edir. Burada dövlət və özəl ali məktəblər, eləcə də tanınmış Qərb universitetlərinin filialları fəaliyyət göstərir. Ən nüfuzlu ali təhsil müəssisələri arasında Qatar University, Weill Cornell Medicine-Qatar, Hamad Bin Khalifa University və Texas A&M University at Qatar xüsusi yer tutur. Hər bir universitetin öz qəbul sistemi və akademik proqramları mövcuddur.

Qətərdə ali təhsil üzrə əsas fakültələr bunlardır:

• Tibb və biotibb elmləri
• Mühəndislik və texnologiya
• İqtisadiyyat və idarəetmə
• İctimai və humanitar elmlər
• Riyaziyyat, fizika, kompüter elmləri
• İctimai səhiyyə və əczaçılıq
• Beynəlxalq münasibətlər və hüquq

Universitetlərin əksəriyyəti tədrisi ingilis dilində aparır və təhsil proqramları müasir pedaqoji metodlara əsaslanır. Hər bir fakültə və proqram üçün konkret qəbul tələbləri və qiymətləndirmə mexanizmləri mövcuddur.

DİM Nəticələri və Qətərdə Qəbul Prosesi

Azərbaycanda ali məktəblərə qəbul üçün əsas mexanizm Dövlət İmtahan Mərkəzinin (DİM) təşkil etdiyi imtahanlardır. Qətər universitetlərinin bir çoxu artıq DİM nəticələrini etibarlı akademik göstərici kimi qəbul edir və bu nəticələr əsasında abituriyentlərin akademik hazırlıq səviyyəsini qiymətləndirir.

DİM nəticələri qəbul zamanı əsasən aşağıdakı məqsədlərlə istifadə olunur:

• Orta məktəb səviyyəsində biliklərin və fənlər üzrə hazırlığın rəsmi təsdiqi
• İxtisas seçimi üçün əsas göstərici
• Müqayisəli dəyərləndirmə (xarici abituriyentlər arasında obyektiv seçim imkanı)
• Motivasiya məktubunda akademik nailiyyətlərin göstərilməsi

Bəzi universitetlər isə DİM nəticəsini qəbul üçün əsas şərt kimi irəli sürməsə də, GPA ilə birlikdə və ya alternativ olaraq nəzərə alır. Xüsusən Qatar University və digər dövlət ali məktəblərində DİM nəticələri yerli attestat və beynəlxalq imtahanlarla birlikdə baxılır.

SAT İmtahanı və Onun Qətərdə Rolu

Qətərdə təhsil almaq istəyən abituriyentlər üçün SAT imtahanı da əsas qəbul meyarlarından biridir. SAT – (Scholastic Assessment Test) Amerika təhsil sistemində tətbiq olunan və dünyanın bir çox ölkəsində qəbul edilən beynəlxalq standartlaşdırılmış testdir. SAT imtahanı aşağıdakı sahələri qiymətləndirir:

• İngilis dili və oxu-anlama bacarığı (Evidence-Based Reading and Writing)
• Riyaziyyat (Math)
• Qabaqcıl düşüncə və problem həlli

Bir sıra Qətər universitetləri, xüsusən Amerika modelinə əsaslanan ali məktəblər (məsələn, Weill Cornell Medicine-Qatar, Texas A&M University at Qatar) qəbul zamanı abituriyentin SAT nəticələrini mütləq tələb edir. Bu, həm bakalavr, həm də bəzi magistr proqramlarına aiddir. SAT nəticəsinin yüksək olması abituriyentə əlavə üstünlük və bəzən təqaüd imkanları qazandıra bilər.

SAT imtahanına əlavə olaraq bəzi universitetlər ACT, AP və ya IB nəticələrini də qəbul edə bilər. Hər bir universitet və proqram üzrə dəqiq tələblər universitetin rəsmi saytında və qəbul ofislərində açıqlanır.

Qətərdə Fakültə Seçimi: Akademik Perspektiv və İmkanlar

DİM və ya SAT nəticəsi ilə Qətərdə təhsil almaq istəyən abituriyentlər üçün fakültə seçimi olduqca genişdir. Hər bir universitetin tərkibində müxtəlif fakültələr və ixtisaslar təqdim olunur. Ən çox seçilən sahələr aşağıdakılardır:

1. Tibb və Səhiyyə Fakültələri:
Qətər tibb təhsili sahəsində regionun lideridir. Tibb fakültələri – Weill Cornell Medicine-Qatar, Qatar University College of Medicine və Sidra Medicine klinik bazaları ilə tanınır. Bu fakültələrdə qəbul rəqabətlidir, tələbələr yüksək GPA, SAT və ya DİM nəticələri, dil sertifikatları təqdim etməlidir.

2. Mühəndislik və Texnologiya:
Texas A&M University at Qatar, Qatar University və HBKU mühəndislik fakültələri regionda ən innovativ proqramlara malikdir. Qəbul üçün DİM-də riyaziyyat və fizika fənləri üzrə nəticələr əsas götürülür, SAT Math balı da önəmlidir.

3. İqtisadiyyat və İdarəetmə:
Qətərdə iqtisadiyyat, biznes, maliyyə və idarəetmə proqramları beynəlxalq səviyyədə akkreditasiya olunub. Qəbulda DİM nəticələri, SAT və ya ACT balları, motivasiya məktubu tələb olunur.

4. İctimai və Humanitar Elmlər:
Humanitar sahələr üzrə proqramlar – beynəlxalq münasibətlər, hüquq, psixologiya, sosiologiya – həm DİM, həm də SAT imtahan nəticələrini nəzərə alır. Bu sahədə ixtisaslaşmaq istəyənlər üçün müsahibə mərhələsi də mühüm rol oynayır.

Qəbulun Əsas Mərhələləri və Sənədləşmə

Qətərdə ali məktəblərə qəbul zamanı aşağıdakı mərhələlər əsasdır:

1. Elektron ərizə və sənədlərin təqdimatı:
   DİM nəticəsinin rəsmi çıxarışı, SAT və ya digər beynəlxalq imtahan nəticələri, attestat və ya diplom, dil sertifikatları (IELTS, TOEFL), motivasiya və tövsiyə məktubları.
2. Seçim mərhələsi və müsahibə:
   Bir çox fakültədə abituriyentlərlə fərdi və ya qrup müsahibəsi keçirilir. Bu mərhələdə ünsiyyət bacarığı, liderlik və motivasiya yoxlanılır.
3. Əlavə testlər və akademik qiymətləndirmə:
   Bəzi universitetlər ixtisasdan asılı olaraq əlavə testlər və yazılı tapşırıqlar tətbiq edə bilər.
4. Qəbul və qeydiyyat:
   Namizəd qəbul olunduğu təqdirdə, viza və yerləşdirmə prosesi başlayır. Universitetlər xarici tələbələr üçün xüsusi dəstək və adaptasiya proqramları təqdim edir.

Təqaüd, Təhsil Haqları və Sosial İmkanlar

Qətərdə təhsil haqları universitetə və proqrama görə dəyişir. Dövlət universitetlərində təhsil nisbətən daha münasib olsa da, özəl və beynəlxalq universitetlərdə illik ödəniş 10 000 – 50 000 ABŞ dolları arası dəyişə bilər. Bir çox ali məktəbdə akademik göstəriciləri yüksək olan tələbələr üçün təqaüd və qrant proqramları mövcuddur. Bu təqaüdlər bəzən həm təhsil haqqını, həm də yaşayış və sosial xərcləri tam əhatə edir.

Qətərdə təhsil alan tələbələr üçün müasir tələbə şəhərcikləri, beynəlxalq tələbə klubları, sosial və mədəni tədbirlər, idman və elmi yarışlar təşkil olunur. Universitetlər xarici tələbələrin inteqrasiyası üçün mentorluq və psixoloji dəstək proqramları da təqdim edir.

SAT imtahanına hazırlaşmaq üçün məsləhətlər

• SAT imtahanına hazırlaşmaq üçün ən azı 6 ay əvvəldən intensiv hazırlıq kurslarına qoşulmaq tövsiyə olunur.
• Oxu-anlama və riyaziyyat bloklarında çoxlu test həll etmək, ingilis dilində akademik mətnlər oxumaq və zaman idarəetməsi üzərində işləmək vacibdir.
• SAT imtahanının rəsmi vebsaytı və beynəlxalq test mərkəzləri (Qətər və Azərbaycan daxil olmaqla) barədə ətraflı məlumat toplamaq lazımdır.
• Bəzi universitetlər SAT Subject Test-ləri də qəbul edə bilər, bu halda maraqlandığınız proqram üzrə əlavə imtahan verməyə hazır olun.

DİM və ya SAT imtahanı nəticələri ilə Qətərdə ali təhsil almaq artıq real və geniş imkanlara malikdir. Qətər universitetləri akademik bilik, innovativ yanaşma, beynəlxalq təcrübə və praktik bacarıqların bir araya gəldiyi mühit yaradır. Fakültə və proqram seçimi geniş, qəbul prosesi şəffaf və rəqabətlidir. Qətərdə əldə olunan diplomlar və təcrübə tələbənin gələcək peşəkar həyatında qlobal perspektivlər açır, onları dünyanın ən yaxşı universitet və iş bazarlarına inteqrasiya edir.

Ən çox verilən suallar