Ukraynada Dim , SAT , Dövlət xətti ilə Təhsil – ƏN SON 2025

Müasir dövrdə təhsil almaq, fərdi inkişaf və karyera qurmaq baxımından ən vacib amillərdən biridir. Xüsusilə xarici ölkələrdə təhsil almaq istəyən gənclər üçün doğru seçim etmək olduqca önəmlidir. Bu baxımdan, Ukrayna son illərdə həm keyfiyyətli təhsil proqramları, həm də əlverişli qiymətləri ilə beynəlxalq tələbələrin, o cümlədən azərbaycanlıların diqqətini çəkir. Ukraynada təhsil almaq həm münasib qiymətlər, həm də geniş ixtisas seçimi baxımından əlverişli imkanlar yaradır.
Ukrayna ali təhsil sistemi qədim ənənələrə, müasir tədris metodlarına və beynəlxalq standartlara uyğun akkreditasiya olunmuş proqramlara malikdir. Burada tələbələr üçün üç əsas qəbul yolu mövcuddur: DIM xətti, SAT imtahanı və Dövlət xətti. Hər biri özünəməxsus üstünlüklərə və tələblərə sahibdir. Məsələn, DIM xətti ilə Azərbaycanda əldə olunan yüksək bal Ukrayna universitetlərinə qəbul üçün önəmli açar rolunu oynayır. SAT imtahanı isə beynəlxalq səviyyədə tanınan və Ukraynanın bəzi universitetləri tərəfindən qəbul edilən imtahanlardan biridir. Dövlət xətti isə əsasən Azərbaycan Təhsil Nazirliyinin xüsusi proqramları çərçivəsində seçilmiş tələbələr üçün nəzərdə tutulub.
Ukraynada Təhsil Sistemi Necədir?
Ukrayna ali təhsil sistemi qədim və zəngin ənənələrə malikdir. Burada dövlət universitetləri, özəl ali məktəblər və texniki universitetlər mövcuddur. Ukrayna universitetləri dünyanın müxtəlif ölkələrindən tələbələri qəbul edir və onların əksəriyyəti beynəlxalq akkreditasiyaya malikdir. Burada oxumaq üçün əsasən üç istiqamət var: DIM xətti, SAT xətti və Dövlət xətti. Hər bir istiqamətin özəllikləri və tələbləri var.
Ukraynada ali təhsil pillələri bakalavriat, magistratura və doktorantura üzrə qurulub. Təhsil müddəti seçilmiş ixtisas və pillədən asılı olaraq dəyişir: bakalavr proqramları adətən 4 il, magistratura isə əlavə 1-2 il davam edir. Burada tədris həm ukrayna, həm də rus və ingilis dillərində aparılır ki, bu da xarici tələbələr üçün geniş seçim yaradır. Universitetlər müasir laboratoriyalar, elmi-tədqiqat mərkəzləri və tələbə yataqxanaları ilə təchiz olunub. Dövlət tərəfindən hər il təhsilin keyfiyyəti və proqramların beynəlxalq standartlara uyğunluğu nəzarətdə saxlanılır. Bundan əlavə, bir çox ali məktəblərdə tələbələr üçün təcrübə proqramları və mübadilə imkanları da mövcuddur.
DIM Xətti İlə Təhsil
DIM – Dövlət İmtahan Mərkəzi xətti ilə təhsil, Azərbaycanda DIM-in keçirdiyi imtahan nəticələri ilə Ukrayna universitetlərinə qəbul olmaq deməkdir. Son illərdə bir çox universitetlər Azərbaycan DIM balını tanıyır və qəbul üçün əsas kimi qəbul edir. Bu sistemin üstünlükləri aşağıdakılardır:
- Azərbaycanda topladığınız bal Ukraynada birbaşa dəyərləndirilir.
- Əlavə imtahan verməyə ehtiyac olmur.
- Qəbul prosesi şəffaf və asandır.
- İxtisas və universitet seçimi genişdir.
Bu xətt ilə əsasən dövlət universitetlərinə qəbul mümkündür. DIM balınız yüksəkdirsə, Ukraynada istədiyiniz ixtisas üzrə rahatlıqla təhsil ala bilərsiniz.

SAT Xətti İlə Təhsil
SAT (Scholastic Assessment Test) beynəlxalq səviyyədə qəbul olunan imtahan növüdür. ABŞ-da məşhur olan bu imtahan Ukraynada da bəzi universitetlər tərəfindən qəbul edilir. SAT balı ilə Ukraynada təhsil almaq üçün aşağıdakı mərhələlərdən keçmək lazımdır:
- SAT imtahanından keçərli bal toplamaq.
- Ukrayna universitetlərinin tələblərinə uyğun olaraq sənədləri təqdim etmək.
- Müsahibə və ya əlavə test tələb olunarsa, onlardan keçmək.
SAT xətti ilə təhsil almağın əsas üstünlüyü, beynəlxalq imtahanın nəticəsi ilə bir neçə ölkədə paralel müraciət imkanının olmasıdır.
Dövlət Xətti İlə Təhsil
Dövlət xətti ilə təhsil, adətən, Azərbaycanın Təhsil Nazirliyinin elan etdiyi kvotalar və təqaüd proqramları çərçivəsində baş tutur. Dövlət xətti vasitəsilə Ukraynaya göndərilən tələbələr əsasən yüksək bal toplayan, ictimai fəal və sosial baxımdan həssas kateqoriyadan olan tələbələr olur. Burada üstünlüklər belədir:
- Təhsil haqqı dövlət tərəfindən ödənilir və ya endirim edilir.
- Aylıq təqaüd və sosial təminatlar təqdim olunur.
- Dövlət xətti ilə oxuyan tələbələr üçün universitetdə əlavə dəstək olur.
Dövlət xətti ilə qəbul olmaq üçün, əsasən, DIM imtahanında yüksək nəticə göstərmək və dövlət proqramlarında iştirak etmək lazımdır.
Ukraynada Təhsil: Addımbaaddım Qəbul Prosesi
Qəbul prosesi adətən aşağıdakı mərhələlərdən ibarət olur:
- İxtisas və universitet seçimi.
- Lazımi sənədlərin toplanması (attestat, pasport, tibbi arayış və s.).
- Universitetə müraciət və sənədlərin göndərilməsi.
- Qəbul məktubu (Invitation Letter) almaq.
- Viza üçün müraciət və Ukraynaya gedib qeydiyyat.
- Universitetdə qeydiyyat və dərslərə başlama.
Bu proseslərdə Ukraynanın bir çox universitetlərində onlayn müraciət imkanları var və sənədləşmə işləri kifayət qədər sürətlidir.
Tələbə Həyatı və Ukraynanın Ən Sevilən Şəhərləri
Ukraynada tələbə həyatı maraqlı və rəngarəngdir. Ölkənin böyük şəhərləri – Kiyev, Xarkov, Odessa, Lvov, Dnepr – həm təhsil, həm də gündəlik yaşam baxımından tələbələr üçün əlverişlidir. Universitetlərdə beynəlxalq tələbələr üçün hazırlıq fakültələri, tələbə yataqxanaları və müxtəlif maraq klubları mövcuddur. Ukrayna cəmiyyətində tələbələrə münasibət səmimidir və burada yaşayan azərbaycanlı tələbə diasporası çoxdur.
Şəhər | Əsas Universitetlər | Tələbə Yataqxanası | Yaşam Xərci (aylıq, USD) |
---|---|---|---|
Kiyev | Taras Şevçenko, KPI | Var | 250-400 |
Xarkov | Karazin, Polytex | Var | 200-350 |
Odessa | Odessa Dövlət, Texniki | Var | 200-350 |
Lvov | Poltex, İvan Franko | Var | 180-320 |
Dnepr | Dnipro Dövlət, QMU | Var | 180-300 |
Qeyd: Göstərilən xərclərə yemək, yataqxana, nəqliyyat və gündəlik tələbat daxildir.
Ukraynada Təhsil Almaq Üçün Sənədlər və Şərtlər
Ukraynada təhsil almaq üçün əsas tələb olunan sənədlər belədir:
- Attestat (Orta məktəb məzunları üçün).
- DIM və ya SAT nəticələri (əgər bu xəttlə qəbul olunursa).
- Xarici pasport.
- Tibbi arayış (AIDS və digər infeksion xəstəliklər barədə).
- Rəngli şəkillər (3×4 və ya 4×6).
- Doğum haqqında şəhadətnamə (bəzən tələb olunur).
- Tələbə dəstəyi üçün sponsor məktubu (lazım olarsa).
Bütün sənədlər notarial təsdiqli şəkildə və Ukrayna dilinə tərcümə olunmalıdır. Əlavə olaraq, qəbul məktubu (Invitation Letter) olmadan viza prosesi başlatmaq mümkün deyil.
Ukrayna Universitetlərinin Üstünlükləri və Təhsil Xərcləri
Ukrayna universitetləri müasir təhsil proqramları, laboratoriyalar və praktik dərs imkanları ilə seçilir. Burada tibb, mühəndislik, IT, humanitar elmlər, iqtisadiyyat və digər sahələr üzrə geniş ixtisaslar təklif olunur. Qiymətlər isə aşağıdakı aralıqda dəyişir:
- Tibb ixtisasları: illik 3500-4500 USD
- Mühəndislik və texniki sahələr: illik 2200-3500 USD
- İqtisadiyyat və humanitar elmlər: illik 1800-3000 USD
Bu xərclər Qərb və ya digər Avropa ölkələri ilə müqayisədə daha münasibdir.
Ukraynada Təhsil: Dil Baryeri və Hazırlıq İli
Ukraynada tədris əsasən ukrayna və rus dillərində aparılır, amma bəzi universitetlərdə ingilis bölmələri də var. Dil bilməyən tələbələr üçün xüsusi hazırlıq ili (foundation year) təşkil olunur. Hazırlıq ilində tələbələr həm dil, həm də seçdikləri ixtisas üzrə baza bilikləri qazanırlar. Təcrübə göstərir ki, bir il ərzində tələbələr rahatlıqla dili öyrənə bilir və təhsilə problemsiz davam edir.
Niyə Ukrayna? – Tələbələr üçün Əsas Üstünlüklər
Ukraynada təhsil almağın əsas üstünlükləri bunlardır:
- Diplomlar Avropa və MDB ölkələri daxil olmaqla, bir çox dövlətlərdə tanınır.
- Təhsil və yaşayış xərcləri münasibdir.
- Universitetlərin beynəlxalq tələbələr üçün xüsusi proqramları var.
- Böyük azərbaycanlı tələbə cəmiyyəti mövcuddur.
- İqlim və mədəniyyət azərbaycanlı tələbələr üçün uyğun və rahatdır.
- Tələbələr üçün sərbəst iş imkanları və təcrübə proqramları var.
Ukraynada təhsil almaq istəyi olan hər bir gənc üçün bir neçə real və asan yol mövcuddur. DIM, SAT və Dövlət xətti ilə qəbul imkanı, münasib xərclər, keyfiyyətli təhsil və beynəlxalq imkanlar Ukraynanı cazibədar edir. Sənədləşmə, qəbul və digər mərhələlərdə dəstək almaq mümkündür. Burada tələbə həyatı yalnız dərs və təhsil deyil, həm də dostluq, yeni təcrübələr, dil və mədəniyyət öyrənmək üçün böyük bir fürsətdir. Hər bir gənc üçün Ukraynada təhsil öz gələcəyinə atılan əmin bir addımdır.