Belçikada Təhsil: DIM Balı, SAT İmtahanı, Dövlət Xətti üzrə Təhsil İmkanları

Belçika, Avropada ali təhsil sahəsində beynəlxalq tələbələrə açıq, modern və multikultural mühit təqdim edən qabaqcıl ölkələrdəndir. Burada müxtəlif regionlardan gələn minlərlə tələbə təhsil alır və həm akademik, həm də şəxsi inkişaf üçün geniş imkanlar əldə edir. Azərbaycanlı tələbələr üçün də Belçika təhsili bir neçə əsas yol ilə mümkündür: DIM balı (Azərbaycan Dövlət İmtahan Mərkəzi nəticələri ilə), SAT imtahanı (beynəlxalq tələbə statusunda), həmçinin dövlət xətti (dövlət proqramları və təqaüdləri) vasitəsilə.

DIM Balı ilə Belçikada Təhsil

Kimlər üçün uyğundur?

DIM balı, əsasən Azərbaycan vətəndaşlarının ali məktəbə qəbul imtahanının nəticəsidir və yerli universitetlərdə təhsil üçün əsas göstəricidir. Bəzən beynəlxalq universitetlər, xüsusilə birbaşa bakalavr proqramlarına müraciət zamanı, abituriyentin orta məktəb və DIM nəticələrinə baxır.

Belçikada DIM balı keçərlidirmi?

• Belçika universitetlərinin əksəriyyəti birbaşa DIM balı ilə qəbul etmir, lakin bu balın orta məktəb attestatı və ümumi akademik nəticələr kimi təqdim edilməsi mümkündür.
• DIM nəticəsi və tərcümə olunmuş attestat, universitetlərə müraciətdə, xüsusilə sənəd yoxlaması mərhələsində tələb oluna bilər.
• Bəzi proqramlar, xüsusilə mühəndislik və texniki sahələrdə, DIM balı yüksək olan tələbələrə üstünlük verir və əlavə imtahan keçirməyə ehtiyac qalmır.

Qəbul prosesi

• Orta məktəbi bitirmək və DIM balını əldə etmək;
• DIM nəticəsini və attestatı ingilis, fransız və ya niderland dilinə rəsmi qaydada tərcümə etdirmək;
• Universitetin qəbul portalı vasitəsilə elektron müraciət və sənədlərin göndərilməsi;
• Əlavə olaraq motivasiya məktubu, CV, dil sertifikatı (IELTS, TOEFL və s.) və tövsiyə məktubu təqdim etmək;
• Bəzi hallarda onlayn və ya yazılı imtahan, müsahibə və ya portfolio təqdim etmək tələb oluna bilər.

Üstünlükləri

• Azərbaycanda ali məktəbə qəbul üçün toplanan bal beynəlxalq səviyyədə də öz çəkisini göstərir;
• DIM balı yüksək olan tələbələr bəzi proqramlarda əlavə şərtsiz qəbul və ya təqaüd imkanları əldə edə bilərlər.

SAT İmtahanı ilə Belçikada Təhsil

SAT nədir və kimlər üçün uyğundur?

SAT (Scholastic Assessment Test) ABŞ və bir sıra beynəlxalq universitetlərdə qəbul üçün istifadə olunan standart testdir. Bir çox Avropa ölkəsində, o cümlədən Belçikada da, bəzi universitetlər və proqramlar SAT nəticəsini qəbul edir və xüsusilə bakalavr pilləsində bu imtahanı nəzərə alır.

SAT ilə Belçikada hansı proqramlara müraciət etmək olar?

• Xüsusilə ingilisdilli bakalavr proqramları və beynəlxalq kampuslar (məsələn, KU Leuvenin ingilisdilli bölmələri, VUB-un bəzi proqramları və s.) SAT balını qəbul edir;
• Mühəndislik, İT, biznes, iqtisadiyyat və sosial elmlər sahəsində proqramlar beynəlxalq qəbul meyarlarında SAT nəticəsini nəzərə alır;
• Tibb və hüquq kimi ixtisaslarda SAT balı bəzən əlavə sənəd kimi təqdim olunsa da, əsasən yerli imtahan və ya seleksiya sistemi üstünlük təşkil edir.

SAT ilə qəbul prosesi

• SAT imtahanına (və lazım gələrsə SAT Subject Test-lərə) Azərbaycanda və ya beynəlxalq test mərkəzlərində girərək rəsmi nəticə əldə etmək;
• Universitetin elektron müraciət portalında SAT balını (və digər tələb olunan sənədləri) əlavə etmək;
• Dil sertifikatı (IELTS, TOEFL), motivasiya məktubu və akademik referansları göndərmək;
• Bəzi proqramlar üçün əlavə müsahibə və ya yazı nümunəsi istənilə bilər.

SAT balı ilə üstünlüklər

• Beynəlxalq proqramlara birbaşa qəbul şansı;
• SAT balı ilə ABŞ və digər ölkələrlə paralel müraciət etmək mümkündür;
• Yüksək SAT nəticəsi olan tələbələr təqaüd proqramlarında və merit-based endirimlərdə üstünlük qazana bilər.

Dövlət Xətti ilə Belçikada Təhsil (Təqaüdlər, Dövlət Proqramları və Dəstək)

Nə deməkdir?

Dövlət xətti ilə təhsil əsasən Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin “2007-2015 və 2019-2023-cü illər üzrə Azərbaycan gənclərinin xaricdə təhsili üzrə Dövlət Proqramı” və digər beynəlxalq təqaüd proqramları çərçivəsində həyata keçirilir. Hazırda yeni proqramlar və fondlar sayəsində, istedadlı və sosial həssas tələbələr üçün Belçikada tam və ya qismən maliyyələşən təhsil imkanları var.

Əsas təqaüd və dövlət proqramları

• Azərbaycan Dövlət Proqramı: Ən prioritet sahələr (tibb, mühəndislik, İT, təhsil və s.) üzrə tələbələr üçün tam və ya qismən maliyyələşmə, təhsil haqqı, aylıq yaşayış və sığorta xərcləri əhatə olunur.
• VLIR-UOS (Belçika hökuməti): İnkişaf etməkdə olan ölkələrin vətəndaşları üçün Flandriya universitetlərində magistr proqramlarında tam təqaüd;
• ARES (Belçika fransızdilli icması): Magistratura və ixtisasartırma proqramlarında təqaüdlər;
• Erasmus+, Horizon Europe və digər AB proqramları: Qısa və uzunmüddətli mübadilə, staj və təhsil üçün.

Qəbul prosesi və sənədlər

• Dövlət proqramlarının və ya fondların illik elanlarını izləmək və seçilmiş universitet/proqram üzrə uyğunluğunuzu yoxlamaq;
• Proqramın əsas meyarları: akademik göstərici (DIM/SAT/attestat), dil bilikləri, motivasiya məktubu, sosial vəziyyət;
• Universitetə qəbul sənədlərini toplamaq və dövlət proqramı portalında qeydiyyatdan keçmək;
• Dövlət Proqramı Komissiyasının və ya təqaüd təşkilatının müsahibəsində iştirak;
• Qəbul aldıqdan sonra maliyyələşdirmə sənədlərinin hazırlanması və viza üçün müraciət.

Dövlət xətti ilə təhsilin üstünlükləri

• Tam maliyyə dəstəyi və rahat sosial imkanlar;
• Xaricdə təhsil dövründə konsulluq və Azərbaycan diasporunun dəstəyi;
• Təqaüddə sosial həssas və akademik üstün tələbələrə prioritet;
• Bitirdikdən sonra ölkəyə qayıdaraq peşəkar fəaliyyətə başlamaq şansı və ya beynəlxalq şəbəkəyə inteqrasiya.

Hər Üç Yolda Ortak və Fərqli Cəhətlər

Belçikada Təhsil Üçün Praktik Məsləhətlər

• Qəbul zamanı dil biliyinizə xüsusi fikir verin: Bütün proqramlar üçün IELTS/TOEFL/DELF və ya digər beynəlxalq dil sertifikatı tələb olunur.
• Sənədlərinizi rəsmi qaydada tərcümə etdirin və apostil (notarius təsdiqi) ilə təqdim edin.
• Əlavə motivasiya məktubu və akademik referanslar üstünlük verir.
• Dövlət xətti üzrə təqaüdə müraciət zamanı sosial vəziyyət, ictimai fəallıq və akademik nailiyyətlər də nəzərə alınır.
• Qəbul, təqaüd və viza proseslərini paralel aparmağa çalışın, çünki vaxt fərqləri və prosedur çətinlikləri ola bilər.

Belçikada təhsil almaq üçün DIM balı, SAT imtahanı və dövlət xətti üç fərqli, amma hər biri real və effektiv yoldur. Hər birinin üstünlüyü və məqsədəuyğunluğu tələbənin şəxsi vəziyyətindən, akademik göstəricilərindən və gələcək karyera planından asılıdır. Doğru seçimi etmək üçün universitetlərin və təqaüd proqramlarının bütün rəsmi mənbələrini diqqətlə izləmək və sənədləri vaxtında hazırlamaq uğurun əsas açarıdır.

Ən Çox Verilən Suallar